Bilgi ve Veri Yönetimi

Çağımızın gereği olarak hemen her türden bilgi ve veri temin edilmek, düzenlenmek ve depolanmak durumundadır. Ayrıca bilgilerin pek çoğu da insanlara özgü kayıt usulleri ile oluşturulmuştur. Farklı yüzü aşkın dilde döküman, kitap, çizim, el yazmasına ek olarak görsel ve sessel kayıtlar da hep bilgidir ve organize biçimde saklanması, gerektiğinde bulunup sunulması durumundadır. Bilgi ve veri yönetimi disiplini büyük boyutta bilgi ve verilerin bilgisayarlar üzerinde sağlıklı saklanmasının bilimini ve mühendisliğini yapar. Pek çok etkinliğin WEB üzerinden gerçekleştirilmesi ve WEB üzerindeki bilginin aslında hiç bir standardının bulunmamasından ötürü Bilgi yönetimi son on yılda çok büyük bir önem kazandı. WEB kullanıcılarının pek aşina oldukları arama motorlarının (google, yahoo, altavista vb) saniyede on binlerce sorguya cevap verebilmeleri hep bu alandaki gelişmelerle ilintilidir.

Önceleri veritabanı, daha sonraları veri tabanı yönetim sistemi adı ile bilinen alan, belirttiğimiz üzere, son yıllarda genişlemiş ve her türlü bilginin bilgisayarlarda düzenli bir biçimde tutulması ve bundan önemlisi zekice sorgulanabilmesi konuları ile yoğun biçimde ilgilenir olmuştur. Bu bağlamda, güncel araştırma konularına iki örnek veri madenciliği (data mining) ve Çokluortam verilerinin sorgulanması konularıdır.

Veri madenciliği eldeki büyük boyutlu verilerden harekt edip bunların arasındaki ilişkiyi, sebep sonuç bağlantılarını inceleme çabasıdır. Örneğin bir büyük alışveriş merkezinin yalnız kasa kayıt bilgilerinden (kredi kartı bilgisi+satılan mal bilgisi) hareket, edip hangi gelir/yaş/cinsiyet grubunun hangi günler neler aldığı, hangi ürün markalarını tercih ettiği, bir sonraki ziyaretlerindeki alış-veriş profilinin bir önceki ile ilintisi, reklamların/indirimlerin etkisi gibi tecimsel yaşam bakımından yaşamsal önemde bilgileri bulup çıkarmak, bunları istatistiksel kural dizgeleri haline getirmek veri madenciliğinin yapabildiklerindendir.

Çokluortam verilerinin sorgulanması bu dalın en ilginç, güncel araştırma konularındandır. Bir örnekle açıklamaya çalışalım, diyelim ki elinizde basın/yayın organlarında kullanılmış fotoğraf, film, ses ve yazılardan oluşmuş ve bilgisayara aktarılmış son 20 yılın arşiv bilgileri var. Ancak görüntü ve seslerin bilgisayar kayıtlarında içerikleri ile ilgili bir bilgi mevcut değil. Şimdi gereksinime dayalı olarak, sisteme vereceğimiz:

*2001-2004 yılları arasında, devrin İngiliz başbakanının bir ABD başkanı veya Dışişleri bakanı ile birlikte gözüktüğü, açıkhava toplantısı kayıtlarının hepsini bul.

komutu ile bu tür bilgilerin hepsinin aranıp bulunması işte bu araştırma dalının amaçladığıdır